رزینهای ‌فنل ‌فرم ‌آلدهید (فنولیک)، … تاریخچه‌ و کمی ‌هم شیمی

وبلاگ علوم و تکنولوژی رنگ با عنوان فوق بروزرسانی کردید. در این مطلب می خوانید: “باکالیت به عنوان اولین ماده مصنوعی سنتتیک با کاربرد صنعتی در سال 1907 توسط شیمی دان بلژیکی لئوهندریک باکلند کشف‌گردید. باکلند یک محلول از فرمالدهید(فرمالین) را با رزورسین (متاهیدروکسی فنل) در کنار سدیم هیدراکسید واکنش داده و محصول خود- اولین دورومر یا “پلاستیک” ترموست- را تحت نام باکالیت ‌معرفی‌کرد. پایه های تئوریک ماده جدید در کارهای هارتموت شتادینگر  برای تشکیل مواد ماکرو ملکولی قرار داشت. باکلند در سال 1880 به عنوان پسر یک کفاش دوران دبیرستان را پشت سر گذارده و موفق به دریافت کمک هزینه تحصیلی در دانشگاه گان بلژیک برای تحصیل در رشته شیمی گردید. او در همان دانشگاه موفق به دریافت درجه دکترا در شیمی شد و پس از آن به عنوان مدرس در همان دانشگاه ادامه کار داد. در سال 1889 برای یک سفر علمی تحقیقاتی به آمریکا رفت و در آنجا توانست کاغذ عکاسی (Velox) را که از کشفیات او بود  به شرکت ایستمان کداک به مبلغ یک میلیون دلار به فروش برساند. او با این پول برای خود یک آزمایشگاه خصوصی ایجاد کرد و در آنجا به کارهای تحقیقاتی خود به ویژه روی ترکیبات حاصل از کندنزاسیون انواع فنولها با فرم آلدهید ادامه داد. قابل اشاره اینکه اولین کارها روی واکنشهای کندنزاسیونی با ترکیبات فنولی و فرم آلدهید در سالهای 1870 تا 1875 توسط آدولف فون بایر انجام شده بود. از کارهای مرتبط باکلند با ترکیبات فنولی و فرم آلدهید، اختراع یک اتوکلاو (باکلایزر) بود که می توانست واکنشهای شیمیائی را در دماها و فشارهای مختلف عملی سازد.
باکلند  محصول خود (باکلیت) را در شرکتی که  به اتفاق یولیوس روتگر تحت نام “شرکت باکالیت با مسئولیت محدود در ارکنر در حومه برلین تأسیس نمود به تولید انبوه رساند. در آن دوران فنل به عنوان محصول جانبی و “مزاحم” تقطیر ذغال سنگ به مقدار فراوان موجود بود. محصول این شرکت –باکالیت- به سرعت کاربردهای فراوانی پیداکرد، از پوشش برای کابلهای مسی گرفته تا جعبه رادیو که آن روزها به تولید انبوه رسیده بود تا گوشیهای تلفن سیاه رنگ که تا همین چندی پیش نیز مورد استفاده قرار می گرفت و همچنین کلید پریز  و لوازم آشپزخانه و غیره.
باکلند همچنین در 7 پتنت که به نام خود ثبت کرد از یک رزین قابل استفاده در صنعت رنگ نیز نام می برد. این رزین چیزی نیست جز همان “نوولاک” (یک رزین فنول فرم آلدهید ترموپلاست) که به عنوان جایگزین برای رزین تا آن روز پر مصرف ‌شل لاک که دارای منشأ طبیعی می باشد، مطرح می‌گردد. (“نوولاک” به ‌معنی “لاک جدید یا نو”). باکلند در آمریکا نیز شرکت (General Bakelite Corporation) را به منظور تولید باکالیت تأسیس می کند که بعدها  درسال 1939 به شرکت UnionCarbide منتقل می گردد. در آلمان کارخانجات  Rüttgerswerke تولید باکالیت را ادامه می دهد.