نظام آراستگی و زیباسازی و مدیریت رنگ

“5S” برای اولین بار بعد از جنگ جهانی دوم در ژاپن شکل گرفت، اصولی که حاصل از نبوغ و استعداد صنعتی ژاپنی ها نیست، بلکه ایده اولیه این سیستم از مقوله House Keeping آمریکایی گرفته شده است. ژاپنی ها در مطالعات و بازدیدهای خود با این مقوله که در برخی از صنایع آمریکا به کار گرفته می شد، آشنا شدند.

ژاپنی ها مشاهده کردند که این مقوله در صنایعی مانند داروسازی، مواد غذایی، تجهیزات و لوازم پزشکی، صنایع الکترونیک و مهمات سازی که رعایت نظم و ترتیب، بهداشت، پاکیزگی، عاری بودن از گردوغبار، استرلیزه بودن، رعایت کامل اصول ایمنی و جلوگیری از حوادث از شرایط اساسی و از زیرساختهای آن محسوب می گردد، به خوبی به کار گرفته می شود.

آنها مشاهده کردند، در سازمان های خدماتی چون سوپرمارکتها، فروشگاه های بزرگ، هتلها، کتابخانه ها و مراکز تفریحی که مشتریان با کالا و یا خدمات مورد نیازشان ارتباط مستقیم دارند، تمیزی، نظم و ترتیب و سرعت پاسخگویی از انتظارات معمول مشتریان است و این انتظارات از طریق اجرای معیارهای House Keeping تامین می گردند. ژاپنی ها معیارها را از آمریکایی ها فرا گرفتند و سپس با توجه به فرهنگ خود آن را در قالب 5 اصل: 1- Seiri (سامان دهی)  2- Seiton (نظم و ترتیب)  3- Seiso (پاکیزه سازی)  4- Seiketsu (استاندارد سازی)  5- Shitsuke (انضباط)

یا به عبارتی “5S” را از اولین حرف این 5 کلمه ژاپنی گرفته شده است، ارائه داشتند.

ژاپنی ها دامنه کاربرد 5S را به همه صنایع و بنگاه های اقتصادی تسری دادند و آن را نه تنها در حفظ ایمنی و بهداشت محصول، که در آراستگی محیط کار و کارکنان، در زیبا سازی محیط، در صرف جویی در مکان و زمان، در نقل  و انتقال و جابجایی مواد، محصولدر جریان ساخت و نهایی، در کاهش ضایعات و دوباره کاریها  به خدمت گرفتند. بنابراین “5S” مجموعه فعالیتهایی است که در قالب یک نظام فرهنگی، بر مواردی چون مدیریت بر ایجاد، گسترش و حفظ محیطی سامان یافته، مرتب، پاکیزه، زیبا، دلپذیر، پویا، با نشاط، خلاق، صمیمی، عاری از تنش و سوء تفاهم، استاندارد، با انضباط، در محیط کار و زندگی تاکید دارد. به سخنی دیگر می توان گفت “5S” یعنی: “درست دیدن، درست اندیشیدن، درست عمل کردن”.

5S دارای اهداف بسیار و دستاوردها و پیامدهای متعدد می باشد. از جمله اهداف آن، زیباسازی و ایجاد طراوت در محیط کار است، زیبایی که رنگ در آن نقشی اساسی و کلیدی را عهده دار است.

منطبق بر اصول 5S و به هنگام استقرار آن، رنگ از دو منظر مورد توجه و استفاده قرار می گیرد:

– روانشناسی رنگ و تاثیر آن بر انسان.

– کمک در ایجاد ایمنی و بهره گیری در نمادها و نشانه ها به منظور سرعت دادن در دیدن و تصمیم گرفتن.

این موارد نشان می دهد که رنگ در سازمانها باید مدیریت شود.

ادامه مقاله نظام آراستگی و زیباسازی و مدیریت رنگ …

بازگشت به صفحه اصلی