عیب یابی فرآیندهای نیکل براق

چگونه می توان مشکل را شناسایی کرد؟

سوال: آیا دستور العمل یا روش ساده ای برای عیب یابی فرآیندهای نیکل براق وجود دارد که بتوان دامنه مشکل را برای شناسایی
علت اصلی آن محدود کرد؟
جواب: دامنه را باریک کنید! در نگاه اول ساده به نظر میرسد، اما در عمل همیشه آسان نیست.
نگهداری حمامهای نیکل براق به چند دلیل میتواند یک چالش باشد:
• یک نقص میتواند از چندین منبع مختلف حاصل شود.
• آبکاری نیکل براق فرآیندی بسیار حساس و پردردسر است. این فرآیند به تنهایی توانایی تمیزکاری ذاتی را ندارد، بنابراین در فرآیند
آماده سازی، میتواند خطا وجود داشته باشد.
• الکترولیت به تنهایی حاوی مواد مختلفی از جمله عوامل افزودنی متعدد است.
• بسیاری از خطاهایی که در اوایل فرآیند رخ میدهد، ممکن است تا زمانی که تکمیل فرآیند قابل مشاهده نباشند.
• برخی از مشکلات ممکن است بهطور واضح مشخص نباشند و فقط روی کیفیت اثر میگذارند که باعث مرجوع شدن قطعات
میشوند.
محدود کردن دامنه به معنای ایجاد چک لیستی از سوالات کلیدی است که میتواند به شما کمک کند تا رفع عیب را در یک نقطه از
فرآیند که باعث ایجاد مشکل شده است، آغاز کنید. مزیت دوم این روش این است که روند را به گونهای سازمان دهی می کند که بسیاری
از رمز و رازهای مربوط به سرویسدهی تاسیسات آبکاری نیکل براق را از بین میبرد.
یک چک لیست ساده دارای اجزای زیر است:
مطمئن شوید مشکلی وجود دارد. وقایع نقص تصادفی را با عملکرد معمول اشتباه نگیرید. 
برگردان: جواد یوسفی

• چه نوع مشکلی وجود دارد؟
• حفره
• زبری، میکرو یا ماکرو
• لکه، ابره، ماتی یا الگوهای رگهدار
• سیاهی پوشش آبکاری شده
• چسبندگی ضعیف
LCD • پوشش ضعیف نیکل یا کروم در مناطق
• شکنندگی و یا سوختگی پوشش آبکاری شده
•کاهش راندمان آبکاری )هر دو روش کاتدی و آندی(
• میزان وجود مشکل را مشخص کنید. آیا در همه قطعات به یک اندازه مشاهده میشود یا فقط در چند قطعه مشهود است؟ یا
بندرت روی هر قطعه مشاهده میشود.
وقتی این اتفاق میافتد، معمولاً نتیجه یک خطای بزرگ است.
• نقص در کدام قسمت دیده می شود؟
• در تمام سطح
• سطوح افقی
• سطوح عمودی
•چنانچه مشکل در همه سطوح مشاهده شود، احتمالاً بخاطر یک علت واحد است. به همین ترتیب، مشکلاتی که فقط در سطوح افقی
رخ میدهد معمولاً از مواد جامد موجود در یکی از مخازن آبکاری ناشی میشود.
• مشکل در کدام تراکم جریان بیشتر مشاهده میشود؟
آیا میتوان آن را در تمام تراکم جریان ها مشاهده کرد؟ به عنوان یک قاعده کلی، مشکلاتی که در تمام تراکمهای جریان مشاهده
میشود به دلیل نقص در یکی از مخازن قبل از مخزن آبکاری است.
• در قطعاتی که با شابلون آبکاری میشوند، نقص در چه قسمتی از شابلون رخ میدهد؟
•در بالا یا پایین شابلون: مشکلاتی که فقط در بالا یا پایین شابلون رخ میدهد، اما مربوط به چگالی جریان نیستند، معمولاً در
نتیجه زمان ناکافی یا بیش از اندازه در یکی از مراحل آماده سازی هستند.

•در وسط شابلون: مشکلاتی که در قطعات وسطی شابلون اتفاق میافتد به طور کلی به تراکم جریان مربوط میشوند و معمولاً در
نتیجه مشکلی ناشی از مخزن آبکاری است.
•در گوشه شابلون: برای مشکلاتی که در گوشهای از شابلون وجود دارد، باید مشخص شود که قطعه با لبه جلویی یا لبه عقبی خود
از مخزن آبکاری خارج میشود. مشکلات لبههای جلویی به طور کلی نتیجه خطاهای الکتریکی در منطقه ورودی مخزن آبکاری کروم
است. خطاهای لبه عقبی به دلیل مشکلات الکتریکی در منطقه خروجی مخزن آبکاری نیکل است.
•معکوس کردن موقعیت شابلون پس از خروج از مخزن نیکل، و قبل از ورود به مخزن آبکاری کروم، معمولاً این مشکل را بر طرف
میکند.
•به خاطر داشته باشید، اگر پس از معکوس کردن شابلون، خطای لبه جلویی در همان منطقه باقی بماند، معمولاً به این معنی است
که مشکل در مخزن کروم وجود دارد. اما اگر محل مشکل با تغییر وضعیت شابلون جابه جا شود، مخزن آبکاری نیکل معمولاً منبع
مشکل است.
•اولین مکانی را که در طی فرآیند عیب دیده میشود شناسایی کنید. منظم باشید. هر مرحله از فرآیند را به صورت جداگانه
بررسی کنید تا محل اصلی و علت بروز مشکل را مشخص کنید. یک مکان خوب برای شروع، موقع تخلیه است. در خط بر عکس ترتیب
فرآیند راه بروید.
هنگام راه رفتن روی خط، کار را بررسی کنید و اولین زمان مشاهده شدن نقص را جستجو کنید. به راه رفتن خود ادامه دهید تا به سرنخ
مشکل برسید. به یاد داشته باشید، شما در حال قدم زدن برخلاف مراحل واقعی فرآیند هستید.
در نتیجه، عیبیابی حمام نیکل براق با کنترل روند آمادهسازی، ارزیابی الکترولیت نیکل و نگهداری دقیق سوابق آغاز میشود. با پیروی
از یک چک لیست ساده، میزان خرابی مربوط به عیب یابی تا حد زیادی کاهش مییابد.
منبع:
1. DOUG LAY” Troubleshooting Bright Nickel Processes:How to Identify the Problem”
Products Finishing Mag, pp 34-35, JUNE 2020.